ไปป์ไม้รากกุหลาบ หรือ ไปป์ไม้บราย (Briar) ทำไมต้องเป็นไม้ชนิดนี้เท่านั้น?
ไปป์ไม้รากกุหลาบ ไปป์ไม้บราย (Briar) ทำไมต้องเป็นไม้ชนิดนี้เท่านั้น?
มีลูกค้าไม่น้อยที่เดินเข้ามาในร้านขายไปป์ แล้วเจาะจงถามหาเฉพาะไปปไม้ที่ทำจาก “รากกุหลาบ” เท่านั้น เชื่อว่าพอได้ยินแบบนี้เกือบทุกคนจะเข้าใจว่า สิ่งนี้หมายถึงรากของต้นกุหลาบ ซึ่งอันที่จริงแล้วมันคือไม้ บราย (Briar) ไม้ที่ใช้เป็นวัตถุดิบสำคัญในการทำไปป์ และเป็นไม้ที่ได้รับการยอมรับในวงการไปป์ทั่วโลก ว่าเหมาะสมที่สุดที่จะเอาไว้ใช้สูบยาเส้นไปป์
ไม้บราย (Briar) มีชื่อภาษาฝรั่งเศสว่า “Bruyere” หรือที่คนจีนรู้จักกันในนาม 石楠木 เป็นรากของต้น Erica arborea ซึ่งเป็นไม้ต้นเตี้ยๆ หรือไม้พุ่ม มีต้นกำเนิดอยู่แถบ Mediterranean โดยปกติแล้วต้นไม้ชนิดนี้จะไม่สูงเกิน 15-20 ฟุต มีดอกสีขาวเล็กๆ ซึ่งกว่าต้นไม้ชนิดนี้จะเติบโตจนสามารถเก็บเกี่ยวได้ ก็ต้องใช้เวลากว่า 30 ปีขึ้นไป โดยขั้นตอนแรกของกระบวนการผลิตไปป์ คือขุดส่วนรากของ Erica Arborea โดยใช้แรงงานคน และนำมาตัดแบ่งให้เป็นชิ้นๆ ในอดีตการตัดเอารากของต้นเพื่อมาทำไปป์หมายความว่าจะต้องทำลายต้นไม้ทั้งต้นทิ้ง แต่ในปัจจุบันสามารถขุดเฉพาะส่วนที่ต้องการเพื่อนำไม้มาทำไปป์ โดยไม่จำเป็นต้องล้มต้นไม้ทั้งต้นได้แล้ว อย่างที่รู้กันว่ากว่าที่ต้นไม้ชนิดนี้จะโตเต็มที่จนสามารถนำมาทำไปป์ได้ต้องใช้เวลานานมาก และส่วนรากของต้น Erica Arborea ต้นเดียวสามารถนำมาตัดเป็นท่อนไม้เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการทำไปป์ได้ราวๆ 2-5 กิโลกรัม หรือ สามารถทำเป็นไปป์ได้เพียง 6-12 อันเท่านั้น
ดอกของต้น Erica arborea ซึ่งรากของมันคือไม้ บราย (Briar)
หลังจากที่ไม้ถูกนำมาตัดเป็นท่อนๆ เรียบร้อยแล้ว มันจะถูกนำไปต้มเพื่อขจัดส่วนที่เป็นน้ำเลี้ยง และ ยางไม้ นานกว่า 36 ชั่วโมง ก่อนถูกย้ายไปเก็บอยู่ในห้องขนาดใหญ่เพื่อให้ไม้เหล่านั้นแห้งสนิท โดยช่วงแรกต้องใช้แรงงานคนเพื่อคอยกลับท่อนไม้เหล่านี้ทุกวันให้อากาศถ่ายเท และต้องเก็บอยู่ในห้องนี้จนกว่าไม้จะแห้งสนิทเป็นเวลาไม่ต่ำกว่า 9 เดือน จากนั้นถึงถูกส่งต่อไปยังโรงงานทำไปป์ต่างๆ
เอาไม้บราย (Briar) มาตากแห้งก่อนส่งต่อไปยังโรงงานไปป์
ระหว่างช่วงขุด และเก็บเกี่ยวไม้บรายนี้เอง ก็จะมีการแยกเกรดความสวยงาม ความสมบูรณ์แบบของไม้แต่ละท่อน เพื่อนำไปทำไปป์ในระดับราคาต่างๆ ส่วนที่มีตำหนิเยอะหน่อยก็จะถูกนำไปทำไปป์ราคาถูก ไม้บรายที่ดี มีความสวยงามก็จะถูกโรงงานไปป์ยี่ห้อดังซื้อไปเพื่อทำไปป์คอลเลคชั่นพิเศษราคาแพง อย่างไรก็ตามการคัดเลือกไปป์โดยการดูจากภายนอกด้วยตาเปล่า ก็เป็นการคัดเลือกแบบคร่าวๆ เท่านั้น
จากการพูดคุยกับช่างทำไปป์ หลังจากที่ได้ไม้บราย (Briar) เป็นท่อนๆ มาไว้ในมือ สิ่งแรกที่ต้องทำคือนำไม้เหล่านั้นมาตัดเพื่อให้เห็นลายไม้แบบชัดเจน แล้วค่อยพิจารณาต่อว่าไม้ท่อนนี้ควรเอาไปทำไปป์แบบไหน ทรงอะไร เพราะลายไม้นั้นเป็นธรรมชาติ ถ้าเห็นลวดลายเป็นเส้นตรงสวยงามที่จุดไหนก็ต้องคิดต่อว่าเมื่อมาทำเป็นไปป์ส่วนนี้ควรไปอยู่ตรงไหน ถึงจะเป็นการสร้างมูลค่าให้ไปป์ชิ้นนั้นมากที่สุด ไม้บางชิ้นมีลวดลายสวยงามมาก จนช่างทำไปป์คิดว่านี่ต้องเป็นไปป์ที่สวยงามที่สุดแน่ๆ แต่ใครจะรู้ว่าเมื่อทำไปเรื่อยๆ จะเจอส่วนตำหนิที่อีกด้านของไม้ กลายเป็นว่าไปป์นั้นเสียราคาในทันที
ไม้บรายที่ถูกตัดเป็นท่อนๆ นั้นไม่ได้เอามาใช้ทำไปป์ทั้งหมด แต่มันจะถูกตัดถูกเฉือนออกไปมากมาย เพื่อขึ้นเป็นทรงไปป์แต่ละแบบ ด้วยเหตุนี้เองจึงเป็นสาเหตุให้ไปป์ไม้บราย เป็นไปป์ราคาแพงเมื่อเทียบกับไปป์ไม้ชนิดอื่นๆ
ทำไมต้องใช้ไม้บราย (Briar) ในการทำไปป์เท่านั้น?
เหตุผลที่ต้องใช้ไม้บรายมาทำไปป์ หลักๆ แล้วมีด้วยกัน 2 ข้อ คือ
– ไม้บราย (Briar) มีคุณสมบัติทนความร้อน จึงเหมาะแก่การนำมาทำไปป์สูบยาเส้น ที่ต้องเจอกับความร้อนโดยตรง แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่าไปป์ที่ทำจากไม้บลายจะไม่ไหม้ไฟ ถ้าสูบผิดวิธีไปป์ไม้บลายก็เสี่ยงทะลุไหม้ได้เช่นกัน จากประสบการณ์ที่เคยเห็นการทะลุไหม้ของไปป์ไม้บราย กับ ไปป์ไม้ชนิดอื่น สังเกตได้ว่า ถ้าเป็นไปป์ไม้บรายไหม้ จะมีลักษณะค่อยๆ ไหม้เป็นรูกินเนื้อไม้ลึกลงไปเรื่อยๆ ในขณะที่ไม้ชนิดอื่นมีทั้งไหม้ทะลุ และ มีการแตกร้าวเป็นเส้นเมื่อได้รับความร้อนมากเกินไป
– ไม้บราย มีความหนาแน่นในเนื้อไม้จริง แต่ก็มีรูพรุนเยอะ มีความโปร่งในเนื้อไม้ เมื่อนำเอาข้อดีทั้งสองอยางนี้มารวมกัน ทำให้เวลาสูบยาเส้นไปป์ ไม้บรายนี้จะช่วยดูดซับทาร์ นิโคติน และความชื้นต่างๆ ที่เกิดขึ้นระหว่างสูบ ทำให้คนสูบรู้สึกว่าแห้ง ไม่ร้อนรู้สึกเพลิดเพลินกับยาเส้นไปป์ได้อย่างเต็มที่
ไปป์ที่มีลายไม้แบบ Straight Grain ที่ตัวไปป์ และมีลายไม้แบบ Bird’s Eye ที่บริเวณเบ้า
ไม้บราย หรือรากกุหลาบที่ดี ดูยังไง?
ไม้บรายคุณภาพสูงสังเกตได้จากลายไม้ที่ชัดเจนและเรียงกันแน่น อาจมีลักษณะเป็นรูปวงกลม หรือเส้นตรง ซึ่งสิ่งนี้ส่งผลต่อความสวยงามและน้ำหนักของไปป์ด้วย โดยนักสะสมไปป์ก็มักจะคอยมองหาไปป์ไม้บรายลายสวยๆ เพื่อเก็บไว้เป็นคอลเลคชั่น ไปป์ไม้บรายลายสวยๆ หรือที่เรียกกันว่า เกรนไม้ (Grain) มี 3 รูปแบบที่นิยมกันมาก คือ
- เกรนลายไม้ที่เป็นเส้นแผ่ออกไปด้านข้าง เรียกว่า Flame Grain
- เกรนลายไม้ที่เป็นเส้นตรงเรียงขนานกัน เรียกว่า Straight Grain
- เกรนลายไม้ที่เป็นรูปวงกลม เหมือนขดก้นหอย มีลักษณะเหมือนตานก จึงเรียกกันว่า Bird’s Eye
เนื่องด้วยไม้บรายที่เอามาทำไปป์เป็นส่วนรากที่เจริญเติบโตในดิน ดังนั้นจึงมีความเป็นไปได้มากที่เศษดิน เศษหิน จะเข้าไปแทรกอยู่บนผิวไม้ เพราะเหตุนี้ไปป์ราคาถูกที่ทำจากเครื่องจักรส่วนมากถึงมีร่องเป็นจุด หรือรอยตำหนิที่เนื้อไม้ ยิ่งไปป์มีรอยตำหนิลักษณะนี้น้อยก็ยิ่งมีคุณภาพมาก
ทำไมถึงต้องเป็นไปป์ไม้บราย ใช้เซรามิค Clay หรือว่า Meerschaum แทนได้หรือไม่?
ตอนนี้เชื่อว่าทุกคนเข้าใจแล้ว ว่าไม้บราย (Briar) ดียังไง ดังนั้นจึงน่าจะง่ายต่อการเปรียบเทียบให้เห็นภาพ ว่าทำไมไม้ชนิดนี้ถึงดีที่สุดในการทำไปป์
ไปป์เซรามิค หรือว่า Clay pipe ข้อดีคือสูบแล้วแห้ง แต่ก็ร้อนและแตกง่าย ในขณะที่ไปป์ Meerschaum นั้นสวยงามจริง แต่แพงและทำยากมาก ดังนั้นไม้บรายจึงเป็นคำตอบ และเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดในการเอามาทำไปป์ด้วยประการทั้งปวง
สนใจดูสินค้า และสั่งซื้อไปป์ไม้บราย (Briar) คุณภาพดีได้ที่ THE SESSION
